BRID. RAM. GLOSSAE.---Septima species hebdomadis est, qua propheta Daniel utitur. De septuaginta hebdomadibus abbreviatis super populum Dei, ut consummetur praevaricatio totius mundi in passione Christi, cum tulerit peccatum mundi, et iustitiam adduxerit Evangelii, varia Patrum est expositio. Namque propheta Daniel tales conscripsit hebdomadas. Qua scilicet specie, more legis ideo dicit, quia similiter complectuntur in ista singulae hebdomadae septem annis, sicuti in sexta specie faciunt. Legaliter, id est, per legem. Annis septenis singulas, scilicet ex illis septuaginta complectens, id est, colligens. Terminans, scilicet illas species. Sed nova ratione, scilicet quia antea non fuerat hoc factum, nisi a Daniele. Abbrevians, scilicet septuaginta annos hebdomadarum, tollendo embolismos. Ipsos annos abbrevians. Notandum est in hoc tenore hebdomadis, quod quamvis a Daniele spiritu prophetiae illuminato computentur, quod communes, id est, lunares anni essent ab exitu sermonis regis Artaxerxis, usque ad Christi passionem, non sic tamen ab hominibus computabantur, sed iuxta seriem temporum consueto more communium et embolismorum annorum computati sunt. Aliter enim a Propheta numerati sunt, aliter secundum seriem temporum exacti sunt. Propheta ergo Daniel nullum ibi posuit embolismum, sed omnes communes, scilicet quanquam Hebraei nostro more computent, interponentes embolismos, sicut et nos. Non ad hoc abbreviavit illos annos, ut tolleret inde embolismos; ubi enim embolismi menses ad duodecimum numerum convenirent, ait, et conveniebat ibi cursus solis et lunae. Pro integro anno pariter inserens, scilicet illos menses embolismos; sed in hoc illos abbreviavit, quia omnibus illis duodecim menses tantum dedit. Minores enim annos nostris, qui tredecim menses in tertio vel secundo anno habent, intulit et plures. Ergo post triginta tres annos, ubi embolismi menses ad duodecimum numerum conveniunt, designavit de illis duodecim embolismis integrum annum computare, et sic in antea usque ad finem septuaginta hebdomadarum, id est, usque ad quadringentos nonaginta annos. Unde quia non computantur in hac computatione anni tredecim mensium, sed duodecim tantum, fit ut plures anni intelligantur nostris annis et minores. Et si aliquis secundum istam supputationem annos computaret, nulla aetas tanta intelligi potuisset, et non pauciores est computata. Hoc autem fecit, scilicet Daniel, prophetiae more, scilicet quae obscure loqui consuevit. Ipsum ingenium, id est, ut exerceret suum ingenium, qui hoc quaereret, occulte videlicet lectorem commonens, ut breviores solito annos noverit indicatos. Non enim Daniel Propheta in hac supputatione, sicut iam supra diximus, annos posuit embolismos, sed communes. Nam si solito more annos computaret, embolismos videlicet communibus inserens, quindecim anni minus a CDXC invenirentur.

Scito ergo, inquit, et animadverte ab exitu sermonis, ut iterum aedificetur Ierusalem usque ad Christum ducem, hebdomades septem, et hebdomades sexaginta duae erunt; et rursus aedificabitur platea et muri in angustia temporis. Scito ergo et animadverte, scilicet hoc quod dico tibi, quia ab exitu sermonis Artaxerxis regis, quando dedit licentiam reaedificandi muros Ierusalem. Sive ab exitu sermonis, id est, ex quo exiit sermo responsionis regis Artaxerxis, ut aedificetur Ierusalem, quod fuit anno vigesimo regni eius petente Nehemia, qui fuit ipsius pincerna. Usque ad Christum ducem, id est, Filium Dei, scilicet, erunt hebdomades septem, id est, septem anni, qui habent annos quadraginta novem. Et rursus aedificabitur platea. Scilicet et ita fuit, id est, reaedificatio infra illas septuaginta hebdomades. In angustia temporis, in spatio quinquaginta duorum dierum. A primo anno Cyri usque ad sextum annum Darii anni sunt quadraginta novem, id est, hebdomades septem, in quibus totum opus templi consummatum est. Non tamen de istis hebdomadibus dicit hic. Denique et Iudaei in Evangelio ex hac opinatione loquuntur ad Dominum: Quadraginta et sex annis aedificatum est templum hoc, et tu tribus diebus excitabis illud? Quod aiunt, templum quadraginta sex annis aedificatum est, non primam, sed secundam illius aedificationem significant, quando filii transmigrationis sub principibus Zorobabel et Iesu filio Nave, opus quod faciebant propter impugnationem gentium vicinarum, ante quadraginta sex annos implere nequiverunt. Tot enim sunt anni a primo anno Cyri regis, qui libertatem dedit volentibus Iudaeis reverti in patriam, usque ad sextum annum Darii regis, sub quo templi opus omne completum est. Anno autem secundo adventus sui, mense secundo, templi fundamenta iecerunt, anno incensionis eius iuxta Africanum septuagesimo secundo, sed impediti a Samaritanis et aliis in circuitu nationibus, intermissum est opus usque ad annum Darii secundum. Porro Iosephus et alios tres annos addit, in quibus peribolus templi et quaedam alia, quae remanserant, perfecta sunt; qui additi quadraginta sex annis, faciunt quadraginta novem annos. Africanus denique Chronicus non a prima indulgentia Cyri, quia amplius quam septuaginta hebdomadae sunt, et multo plus, sed ex qua die locutus est angelus ad Daniel, has hebdomadas comprehendit, in quo non est sequendus. Debemus ergo credere magis has hebdomadas septuaginta contineri ab exitu sermonis Artaxerxis regis, quam ex quo locutus est angelus ad Daniel. Eusebius vero a sexto anno Darii, qui post Cyrum et Cambysen filium eius regnavit in Persis, quando templi opera consummata sunt, usque ad Herodem et Caesarem Augustum, id est, primum annum regni eius, et Caesaris Augusti decimum, numerat septem et sexaginta duo hebdomadas, quae faciunt annos CDLXXXIII, quando Christus, hoc est, Hircanus pontifex novissimus de genere Machabaeorum ab Herode iugulatus est, et cessavit iuxta legem Dei pontificum successio. Non ergo ad istum Christum anni completi creduntur, licet hoc Eusebius dicat, sed ad Christum redemptorem mundi hebdomades septem et sexaginta duo erunt. Hebdomades septem quadraginta novem anni; hebdomades LXII, CDXXXIII. Iunge ergo quadraginta novem, et CDXXXIII ad novissimam hebdomadam, quae similiter ut caeterae septem continet annos, fiunt anni CDXC lunares, Eusebius Pamphilus dicit. Nec nos moveat quod primum numerantur septem hebdomades, et postea sexaginta duo, et rursum unaquaeque in duas partes dividitur. Est enim hoc idioma, id est, proprietas sermonis Hebraici, et antiquorum sermonis Latini, ut ante minorem numerum supputent, et postea maiorem. Verbi gratia, nos iuxta proprietatem linguae nostrae nunc dicimus: Abraham vixit annos centum septuaginta quinque, illi e contrario loquuntur: Vixit Abraham annis quinque et septuaginta et centum. Non igitur ut legitur, ita impletur, sed ut totum pariter supputatur, ita finem accipit. Lege expositionem visionis decimae, et audi quid in ea beatus Hieronymus de isto numero dicit. Adde et menses superfluos septem partemque octavi decimi anni imperii Tiberii, quo Dominus passus est. Notandum in hoc loco, quod si terminus huius hebdomadis propheticae a mense Nisan, id est, a luna paschali, in quo sermo regis exivit, ut iterum aedificaretur Ierusalem, usque in illum Nisan, in cuius decima quinta luna passus est Christus, et inter hos duos terminos non inveniuntur amplius quam CDLXXXIX anni, et menses septem; ideoque desunt quinque menses ut impleatur ultimus annus, unde hi quinque menses adiiciuntur. Si ex parte decimi septimi anni, ergo non in numero hebdomadarum continentur, quia post Christi passionem sunt, nisi forte ita putandi sunt anni huius hebdomadis, ut incipiant numerari a Kalendis Ianuariis, quae praecesserant Nisan exitu sermonis, et finem habeant Kalendis Ianuariis ante Nisan Dominicae passionis, ut sit illa pars, quam adiici iubet, de decimo septimo anno Tiberii ab ipsis Kalend. Ianuar., in quibus finitus est numerus annorum, usque ad ipsam dominicam passionem. Sed si ita est, in eiusdem quaestionis revolvimur difficultatem. Nihil enim interest utrum ante annum post hebdomadas, quinque menses adiiciantur, quia in visceribus eorum non invenitur. Sunt autem quidam qui volunt hanc quaestionem ita solvi, ut suppleantur quinque menses, ex bissextilibus omnium annorum quadrantibus, et embolismis mensibus. Si enim colliges embolismos omnium annorum menses, et si omnes diviseris in aequas partes, ut altera pars eorum triginta habeat dies, altera vero, undetriginta, remanebit tibi multum. Sunt enim embolismi menses omnium annorum centum septuaginta quinque. Dimidium enim eorum LXXXVII semis, ex quibus colligis totidem dierum numerum, id est, ex singulis mensibus singulos dies, qui fiunt octuaginta octo dies. Item vide quadringentos septuaginta quinque annos, quot habeant bissextiles dies. Quadringenti anni centum bissextiles dies habent; septuaginta quinque anni octodecim dies; qui fiunt simul CXVIII. His adde suprascriptos embolismorum dies octuaginta septem, fiunt simul CCV. Hos divide per menses, id est, per triginta dies. Sexies triginta, centum octuaginta fiunt, et remanent viginti quinque, vel etiam viginti octo. Si volueris trahere tres dies ex sex mensibus tricenorum dierum. Sex ergo menses faciunt, et viginti octo dies. Non solum autem quinque menses implere potes, sed etiam quinquaginta octo dies tibi remanent, et in visceribus hebdomadarum totum annorum numerum invenisti. Sed et hoc mihi simpliciter placet, ut numerus propheticae hebdomadis non in integris annis, sed in septem mensibus finiatur. Et hoc maluit divina Providentia, ut septenario mensium numero totius spatii perfectio indicaretur, in cuius fine gratia septiformis Spiritus mundo illuxit.

Confirmavit autem pactum multis hebdomadibus, una, etc. Confirmavit autem pactum, id est, constitutionem et legem Dei. Una hebdomada, id est, ipsa novissima, in qua Ioannes Baptista, vel Dominus et apostoli praedicando multos ad fidem converterunt. Multis hebdomadis, de illis sexaginta novem dicit, unde ultima remansit, sicut dixi. Et in dimidio hebdomadis deficiet hostia, id est, sacrificia Iudaeorum, quasi dixisset: Antequam septuagesima hebdomada finiatur, deficiet sacrificium Iudaeorum, quia quando coepit Christus praedicare ac baptizare, coeperunt vilescere Iudaeorum sacrificia. Tribus igitur annis et sex mensibus iuxta evangelistam Ioannem Christus Evangelium praedicavit et confirmavit veri Dei cultum multis, haud dubium, quin apostolis et credentibus, quando post passionem Domini in dimidia rursum hebdomada defecit hostia et sacrificium. Totum ideo prophetae testimonium ponentes, quantum facultas suppetebat, exposuimus. Testimonium prophetae, scilicet quod ab angelo audivit flagitare, scilicet illos exponeremus annis talibus, id est, taliter abbreviatis. Alioquin, scilicet, si Hebraei tales annos habuissent, tota Veteris Instrumenti series vacillat. Nec ullius aetas tanta, scilicet, quanta in Veteri Testamento scripta est, intelligi potuisset, dum omnis aetas secundum maiores et minores annos est computata.

Sciendum sane, quod Africanus hebdomadarum cursum. Africanus scriptor temporum hebdomadarum fuit. Idem quoque Africanus scribit ad Aristiden quemdam de ea quae videtur Evangeliorum dissonantia, et cur Matthaei et Lucae in generatione Christi feratur diversa conscriptio; ubi ostendit evidentissimam utriusque consonantiam, sicut in primo Ecclesiasticae historiae libro, capitulo sexto, beatus Hieronymus docet. Chronica Graece dicitur, quae Latine temporum series appellatur, qualem apud Graecos Eusebius Caesariensis episcopus edidit, et Hieronymus presbyter in Latinam linguam convertit. Chronos enim Graece, Latine tempus interpretatur.

IOAN. NOV. SCHOLIA.---Septima septies hebdomadis. Prophetice Daniel praedixit tempus Dominicae passionis per annorum hebdomadas, quas Beda luculenter ac docte hoc capite explicat. Sudarunt etiam nostra aetate quidam in eiusdem libelli expositione. Porro apud Danielem locus est motus.